Πώς χρονιοποιείται ένα πρόβλημα; Ενας οδηγός

 

    

Τα ζωντανά συστήματα βρίσκονται διαρκώς σε μετάβαση. Ένα ζωντανό σύστημα δεν μπορεί να μην αλλάζει.

Πώς καταφέρνουν μερικοί άνθρωποι να μην αλλάζουν ή έστω να δίνουν την εντύπωση ότι δεν αλλάζουν; Και κυρίως πώς ένας άνθρωπος πετυχαίνει επικοινωνώντας με τους άλλους να μην λύνεται ένα πρόβλημά του μετά από ένα διάστημα αλλά να μονιμοποιείται;

Ως ''κάτοχος'' του προβλήματος πρέπει να κατασκευάζει γύρω από το πρόβλημά του ένα χρόνιο αίσθημα -με ατελείωτο παρελθόν, ένα παρόν που εξελλίσεται με ρυθμούς εξαιρετικά αργούς και ανύπαρκτο μέλλον. Καθένας από εμάς μπορεί να δημιουργήσει μια χρονiοποιημένη βιωματική κατάσταση.

Συμβουλές για την χρονοποίηση ενός προβλήματος

1)Αποφεύγετε να παρατηρείται αλλαγές με την πάροδο του χρόνου. Εστιάζετε την προσοχή σας σε ό,τι έμεινε ίδιο, μη δίνεται σημασία σε ό,τι έχει αλλάξει.

2)Τις αλλαγές στη ζωή σας, εάν δεν μπορείται να τις αποφύγετε, φροντίστε να μην τις δίνεται ιδιαίτερη σημασία με τελετουργίες. Μην γιορτάζετε γενέθλια, ούτε επιτυχίες στις εξετάσεις, ούτε τον γάμο σας, ούτε τη συνταξιοδότησή σας, μην πηγαίνεται ούτε σε επετείους, ούτε σε κηδείες.

3)Θεωρείται τον εαυτό σας κατά βάση ως θύμα, ποτέ ως θύτη/δράστη όσων έχουν συμβεί. Αναλύετε όσο το δυνατόν πιο λεπτομερώς πώς και γιατί οι αδιάφοροι ή υπερπροστατευτικοί γονείς σας, οι καταπιεστικοί δάσκαλοί σας, οι συμμαθητές σας, οι διευθυντές και οι συνάδελφοί σας, η ασθένειά σας ή οι κοινωνικές συνθήκες, δεν σας έδωσαν ποτέ δυνατότητα επιλογής.

4)Αφού δημιουργήσετε ένα σταθερό παρελθόν για το πρόβλημα, μην παραπλανηθείτε από την ιδέα ότι θα μπορούσατε σήμερα να νιώσετε καλύτερα από ό,τι τότε. Θεωρείται ως δεδομένη τη ρήση: "το παρελθόν μου είναι η μοίρα μου"

5) Περιγράφετε στον εαυτό σας την παρούσα συμπεριφορά σας κατά το δυνατόν ως έκφραση ελλείψεων, ποτέ ως χρήσιμη ή δημιουργική αντίδραση σε δεδομένες συνθήκες. Μην βλέπετε ποτέ τη συμπεριφορά σας και αυτή των άλλων μέσα στο πλαίσιό της, αλλά ως έκφραση αιώνια σταθερών χαρακτηριστικών ή αδυναμιών.

6)Αποφεύγεται να φαντάζεστε λεπτομερώς το μέλλον, το πολύ πολύ  φανταστείτε το γενικά ως μια σκοτεινή ή αδεια τρύπα. Αν αυτόν τον καιρό δεν είστε καλά, αποφεύγετε κυρίως να σκέφτεστε τι θα κάνατε διαφορετικά από ό,τι σήμερα, αν ήσασταν πάλι καλύτερα.

Αν τα καταφέρεται σε νοητικό επίπεδο, πρέπει μόνο να συμπεριφερθείτε ανάλογα, και θα ἐχετε ένα σταθερά χρονιοποιημένο βιωματικό πρότυπο, που θα καθορίζει κάθε πρόβλημα. Βοηθάει επίσης, αν σημαντικοί άνθρωποι γύρω σας, έχουν τις ίδιες απόψεις, σας ενισχύουν προς αυτήν την κατεύθυνση και σας αντιμετωπίζουν ανάλογα, ως ''ένα αβοήθητο και καόμοιρο πλάσμα''. 

Ιωάννα Σούλα

Ψυχολόγος Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια

                                                                             https://www.doctoranytime.gr/d/Psychologos/ioanna-soula

Schlippe, Arist von, Εγχειρίδιο της συστημικής θεραπείας και συμβουλευτικής. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2008.